YETİŞKİN AKNESİ
Birçok kişi akne sorununun ergenliğe ait olduğunu düşünür. Bu dönem atlatıldıktan sonra geçmeyen inatçı akneler veya ergenlikte sivilce sorunu yaşamayıp ileri yaşlarda sivilcelerle tanışan kişiler vardır. Bu tablo yetişkin aknesi olarak tarif edilebilir. Hastaların ağız çevresinde, yanaklarda ve çene bölgesinde sivilce oluşumları daha belirgindir.
Günümüzde yetişkin aknesiyle oldukça sık karşılaşıyoruz. Buradaki temel mekanizmalar bağışıklık sistemi, değişen hormon düzeyleri ve çevresel faktörlerle ilişkili gibi görünmektedir.
Yetişkin aknesi neden olur?
Aknede temel mekanizma ciltteki yağlanma artışı ve zamanla gözeneklerin tıkanmasıyla başlar.
· Stres ve uykusuzluk hormonlarımızda dalgalanmaya neden olarak ciltteki yağlanmayı arttırır. Androjen hormonların ve kortizolün artışı ciltte yağlanmaya neden olarak sivilce oluşumuna zemin oluşturur. Yine menopoz ve gebelik dönemi hormon değişimlerinin oldukça yoğun olduğu dönemlerdir bu nedenle sivilce sorunuyla karşılaşmak bizim için sürpriz olmaz. Adet düzensizliği, saç dökülmesi, sivilceler ve tüylenme artışı sorunlarının beraberliği hormon sorunlarını düşündürür.
· Bazı ilaçlar ciltte sivilce oluşumuna neden olabilir. Eğer böyle bir sorun yaşıyorsanız sürekli kullandığınız ilaçların mutlaka gözden geçirilmesi gerekir. Bazı psikiyatri ilaçları, steroidler, progesteron içeren doğum kontrol hapları gibi ilaçlar sivilce oluşumlarına neden olabilir.
· Ayrıca genetik miras sivilce konusunda önemli bir etkendir. Aile bireylerinde inatçı sivilce sorunu yaşayanlar da bu tarz sorunlarla daha sık karşılaşılabilir.
· Beslenme şekli akne konusunda etken olabilir. Beyaz un ve şeker tüketiminin fazla olması, kızarmış gıdalar, süt ve süt ürünleri akneyi artırabilecek besinlerdir. Sigara içmek akne konusunda olumsuz bir etkendir.
· Ayrıca bazı vitamin ve minerallerin yetersizliği de sivilce sorununa neden olabilir.
· Cilde uygun olmayan temizlik ve bakım ürünleri, makyaj malzemeleri, yağlı güneş koruyucular sivilce sorununa neden olabilir. Saç bakım ürünleri, şekillendiriciler ciltte sivilce oluşumunu artırabilir.
Yetişkin aknesi nasıl geçer?
Akne tedavi gerektiren bir cilt sorunudur. Bir dermatoloji uzmanına başvurarak yeterli tedavi desteği alınmalı.
Buradaki temel prensip cilt bakımının düzenli yapılması ve doğru ürün seçimidir. Akneye neden olabilecek etkenler göz önüne alınmalı, ciltte leke ve iz oluşmasını engellemek için tedaviye mümkün olduğunca erken başlanmalıdır. Cilt sabah- akşam uygun bir temizleyiciyle temizlenmeli, tonik kullanarak temizleyicinin yetersiz kaldığı kısımlar takviye edilmelidir. Su bazlı nemlendirici ve yağsız güneş koruyucularla cilt bakımına devam edilir.
Sivilceler sıkılması ciltte iz, leke oluşturabilir. Ayrıca ciltteki enfeksiyonun daha çok dağılmasına sebep olabileceğinden çok zararlıdır.
Makyaj ürünleri doğru seçilmeli, fırçaların temizliğine özen gösterilmelidir. Özellikle mineral makyaj ürünleri tercih edilebilir.
Hormon düzensizliklerini düşündüren durumlarda mutlaka kan testleri istenmeli. Bazen temel sorunun hormonlarla ilişkili olabileceği gözden kaçmamalıdır. Bu tarz sorunlarda hormon dengesinin sağlanması sivilce sorununda da fayda sağlayacaktır.
Sigara içenlerde içmeyenlere oranla sivilce sorunu daha sık karşılaşılmaktadır.
Yastık kılıfları sık değiştirilmeli, cep telefonu gibi cilde temas eden eşyalar temiz tutulmalıdır.
Mevsimine uygun sebze meyveden zengin gıda, fasulye, nohut, mercimek gibi baklagiller, balık tüketimi ve probiotikler, prebiotikler kullanılabilir. Çinko, B6 vitamin desteği yapılabilir.
Düzenli egzersiz, sağlıklı uyku düzeni sağlanmalı.
Yetişkin aknesi nasıl çözülür?
Tedavi seçimi hastalığın şiddetine göre yapılır. Başarılı bir tedavi için sabır ve istikrar gerekir. Çünkü hangi tedavi seçeneği kullanılırsa kullanılsın en az 6-8 haftalık süre gerekir. Dıştan kullanılan kremler, ağızdan kullanılan antibiyotikler, hormon düzenleyici ilaçlar ve izotretinoin kullanılabilir.
Tedaviye ek olarak, doğru cilt bakımı ve yaşam şekli düzenlemesi önemlidir.